موتور اینورتر یا موتور خطی چیست و چگونه کار می‌کند؟

امروزه در بازار لوازم خانگی مانند بسیاری از حوزه‌های دیگر، تکنولوژی حرف اول را می‌زند؛ فناوری‌هایی که حتی بعضی اوقات نمی‌دانیم چه کاربردی دارند و چگونه کار می‌کنند. موتور اینورتر یا موتور خطی، یکی از این فناوری‌هاست که جدیدا در برخی از لوازم خانگی به کار می‌رود؛ اما این فناوری چیست و دقیقا به چه صورتی کار می‌کند؟

درست است که بازار لوازم خانگی اعجاب بازار خودرو را ندارد اما با کمی تحقیق متوجه می‌شویم که این جا هم تکنولوژی حرف اول را می‌زند. یکی از این فناوری‌ها موتور اینورتر است؛ فناوری‌ای که بعضی مواقع به اسم موتور خطی معرفی می‌شود. اگر بخواهیم به زبان ساده بگوییم، کمپرسور‌های معمولی یا خاموشند و یا با حداکثر توان روشن هستند. بیشتر مواقع برای تنظیم شرایط موتور شرایط کاربری مختلف، موتور به شکل پیاپی روشن و خاموش می‌شود.

تقریبا همه موتورهای الکتریکی که از جریان برق متناوب استفاده می‌کنند از نوع Brushless هستند. یعنی برای انتقال برق به سیم پیچ مرکزی از ذغال (که در دینام ماشین ممکن است مشاهده کرده باشید) یا مشابه آن استفاده نمی‌شود. به همین خاطر موتورهایی که از جریان متناوب (مانند برق شهر) استفاده می‌کنند، نیازی به ذغال یا مشابه آن ندارند. مزیت این موتورها در این است که ساختار بسیار ساده‌تر، استهلاک بسیار کمتر و البته بازده بسیار بالاتری دارند. اما ایراد موتورهای جریان متناوب یا اصطلاحا AC این است که دور موتور (سرعت چرخش) آن‌ها به فرکانس جریان (که مثلا برای برق تهران 50 هرتز است) بستگی دارد. بنابراین در حالت عادی دور حرکت این موتورها را نمی‌توان تغییر داد چون فرکانس جریان متناوب برق شهری همیشه ثابت است.

مزایای استفاده از موتور اینورتر

با موتور اینورتر می‌توان جریان متناوب با فرکانس دلخواه به موتور رساند و موتور را با سرعت دلخواه کنترل کرد. این همه دردسر برای این که دور موتور را تنظیم کنیم؟ این به چه‌کاری می‌آید؟ پاسخ این است که پروسه کم ‌و زیاد کردن دور موتور، مصرف انرژی و استهلاک به‌ شدت کمتری نسبت به حالت سنتی (قطع و وصل پیاپی) دارد. اینورتر به‌ صورت کاملا خودکار جریان برق را در حین راه‌اندازی به مقدار لازم افزایش و در حین کار به مقدار لازم کاهش می‌دهد، بنابراین به‌ طور کلی هزینه برق مصرفی، کاهش چشم‌گیری خواهد داشت. به‌عنوان مثال اگر یک موتور با جریان 10 آمپر کار کند در هنگام راه‌اندازی این جریان به 60 آمپر می‌رسد و در صورت استفاده از موتور اینورتر، این جریان حداکثر به 12 آمپر می‌رسد.

به‌علاوه این روش راه‌اندازی نرم موتور بدون هیچ‌گونه ضربه به قسمت‌های مکانیکی مثل کوپلینگ‌ها، گیربکس‌ها، تسمه‌ها و زنجیرها اتفاق می‌افتد و در نتیجه طول عمر مفید موتور و سایر قسمت‌های مکانیکی افزایش می یابد و مشتری‌ها کمتر درگیر دردسر تعویض وسیله می‌شوند. جالب این که بعضی از کمپانی‌هایی که از این موتور استفاده می‌کنند بین 10 تا 20 سال دستگاه را گارانتی می‌کنند که این یک موقعیت عالی برای مصرف‌کنندگان است.