جدیدترین تصاویر نیوهورایزنز از لبه منظومه شمسی:جزئیاتی خیره کننده از سطح و اتمسفر سیاره پلوتو

جدیدترین تصاویر ارسال شده توسط فضاپیمای نیوهورایزنز ناسا از لبه منظومه شمسی ، جزئیاتی خیره کننده از سطح و اتمسفر سیاره پلوتو را آشکار کرده است. پوسته هایی از یخ، زیر جوی عجیب و سرخ فام! به گفته یکی از پژوهشگران ناسا، سطح این کوتوله شباهت هایی با سطح زمین و مریخ دارد.در ادامه با مشروح این گزاه همراه گجت نیوز باشید.

یخ های روان در پلوتو

فضاپیمای نیوهورایزنز ناسا (افق های نو) شواهدی از یخ های روان روی کناره ی سمت چپ ناحیه ی روشن قلب-مانند پلوتو یافته. نماهای نزدیک تر که با دوربین شناسایی برد بلند فضاپیما (لوری، LORRI) گرفته شده فعالیت تازه ی زمین شناسی را نشان می دهد، چیزی که دانشمندان امیدوار بودند بیابند ولی انتظارش را نداشتند.

پژوهشگر دستیار ماموریت، جان اسپنسر از SwRI می گوید:

ما چنین سطح هایی را تنها بر روی سیاره های فعالی مانند زمین و بهرام دیده بودیم. این واقعا لبخند به لب من آورده.

در این تصاویرِ نمای نزدیک تازه، جزییات فریبنده ای را درون یک دشت که پهنایی به اندازه ی تگزاس دارد می بینیم. این دشت یا فلاته که به نام فلاته ی اسپوتنیک خوانده شده، روی نیمه ی باختری ناحیه ی قلب-مانند پلوتو که ناحیه ی تامبا نام گرفته جای دارد. در آن جا، ورقه ای از یخ دیده می شود که آشکارا به نظر می رسد به شیوه ای همانند یخچال های طبیعی زمین روان شده -و شاید هنوز هم روان باشد.

در همین حال، دانشمندان نیوهورایزنز در تلاشند با بهره از نماهای پررنگ شده، تفاوت های همنهش (ترکیب) و بافت سطح پلوتو را شناسایی کنند. آن ها با افزودن تصاویر نمای نزدیک با داده های رنگی دستگاه رالف (Ralph)، چهره ی تازه و شگفت انگیزی برای پلوتو درست کرده اند که در آن، یک الگوی سرتاسری از مناطقی دیده می شود که با عرض های جغرافیایی تغییر کرده اند. تیره ترین بخش ها در استوا هستند، نیمه-رنگ ها در عرض های میانی، و پهنه های روشن یخی هم ناحیه ی قطب شمال را پوشانده اند. بر پایه ی برداشت گروه علمی نیوهورایزنز، جابجایی فصلی یخ ها از استوا به قطب پلوتو باعث پیدایش چنین الگویی شده. “قلب تپنده” و روشن پلوتو این الگو را به طور چشمگیری بر هم زده است.

فلاته ی اسپوتنیک که به عنوان “قلبِ قلب” پلوتو نیز شناخته می شود، نشانه های وجود یک یخچال را می نمایاند. دو بخش آبی-سفید که جنوب باختر و شمال خاور “قلب” را پوشانده اند می توانند نشانه ی یخ هایی باشند که از فلاته ی اسپوتنیک روان شده و به آنجا رفته.

این تصویر پیچیدگی بخش جنوبی فلاته ی اسپوتنیک را نشان می دهد، از جمله دشت های یخی چندضلعی پلوتو، دو رشته کوه، و یک ناحیه که به نظر می رسد سطح پر از دهانه ی آن مورد یورش ته‌نشست های یخی بسیار تازه تر قرار گرفته. دهانه ی بزرگی که در تصویر دیده می شود حدود ۵۰ کیلومتر پهنا دارد.

همچنین، داده های همنهشتی تازه ای که از دستگاه رالف نیوهورایزنز دریافت شده نشان می دهد که مرکز فلاته ی اسپوتنیک سرشار از یخ های نیتروژن، مونوکسید کربن، و متان است. بیل مک کینان، دستیار رهبر گروه زمین شناسی، ژئوفیزیک، و تصویربرداری نیوهورایزنز (GGI) از دانشگاه سنت لوییس واشنگتن می گوید: «در دمای پلوتو که ۳۹۰ درجه ی فارنهایت زیر صفر است، این یخ ها می توانند مانند یک یخ‌رود، روان شوند.» در جنوبی ترین بخش قلب، کنار ناحیه ی تیره ی استوایی هم سطحی پر از دهانه با نام غیررسمی “ناحیه ی کاتولو” (Cthulhu Regio) وجود دارد که گویا مورد یورش ته‌نشست های یخی بسیار تازه تر قرار گرفته.

جو پر از غبار پلوتو در تصویری از سمت شب آن

فضاپیمای نیوهورایزنز ناسا (افق های نو) تنها هفت ساعت پس از نزدیک ترین رویارویی با پلوتو، نگاهی به پشت سر انداخت و این عکس دیدنی و شگفت انگیز را از جو آن که نور خورشید از پشت بر آن تابیده بود گرفت. این عکس لایه های غباری را آشکار کرده که چندین برابر بالاتر از پیش بینی های دانشمندانند.

نیوهورایزنز تنها هفت ساعت پس از گذشتن از نزدیک ترین فاصله ی پلوتو، به پشت سر نگاه انداخت و با دوربین شناسایی برد بلند خود (لوری، LORRI)، نور خورشید را که از پس جو پلوتو به این سو تابیده و ریزگردهایی که تا ۱۳۰ کیلومتری بر فراز سطح پلوتو شناور بودند را آشکار کرده بود به تصویر کشید. بررسی آغازین این تصویر، دو لایه ی جداگانه و نمایان ریزگرد را نشان می دهد: یکی در فراز ۸۰ کیلومتری بالای سطح و دیگری در فراز حدود ۵۰ کیلومتری.

آلن استرن، سربازرس نیوهورایزنز از بنیاد پژوهشی جنوب باختر (SwRI) در بولدر کلرادو می گوید:

هنگامی که این عکس را که نخستین تصویر از یک جو بیگانه در کمربند کوییپر است دیدم دهانم باز ماند. این به ما یادآوری می کند که دستاورد کاوش و جستجو بیش از تنها چند یافته ی شگفت انگیز است- ارمغان آن زیبایی باورنکردنی است.

بررسی جو پلوتو سرنخ هایی از فرآیندهایی که زیر آن رخ می دهد به ما می دهد. مایکل سامرز، یکی از پژوهشگران نیوهورایزنز از دانشگاه جورج میسون در فیرفکس ویرجینیا می گوید:

ریزگردهایی که در این تصویر دیده می شود یک عنصر کلیدی در ساخته شدن مولکول های پیچیده ی هیدروکربنی است که سطح پلوتو را سرخ فام کرده.

مدل ها نشان می دهند که این ریزگردها زمانی پدید می آیند که نور فرابنفش خورشید مولکول های گاز متان را می شکند. متان یک هیدروکربن ساده است که می دانیم در جو پلوتو وجود دارد. شکسته شدن متان به ساخته شدن گازهای هیدروکربن پیچیده تر مانند اتیلن و استیلن می انجامد که نیوهورایزنز آن ها را هم در پلوتو شناسایی کرده. هنگامی که این هیدروکربن ها به بخش های پایین تر و سردتر جو می آیند، چگالیده شده و ذرات یخی می سازند که به شکل گیری ریزگرد می انجامد. پرتوهای فرابنفش خورشید به روش شیمیایی این ریزگرد را به تولین تبدیل می کند، همان هیدروکربن های تیره ای که سطح پلوتو را رنگ آمیزی کرده اند. در ویدیوی پویانمایی زیر، این فرایندها به خوبی نشان داده شده.

دانشمندان پیش از این محاسبه کرده بودند که برای شکل گیری ریزگردها در فرازهای بالاتر از ۳۰ کیلومتری سطح پلوتو،دمای آنجا بیش از اندازه بالاست.به گفته ی سامرز، با آشکارسازی ریزگردهای پلوتو در فرازهای ۱۳۰ کیلومتری:

دیگر نیاز به انگاره های تازه ای برای آنچه در جو پلوتو روی می دهد خواهیم داشت.

منبع : Nasa